Radar

Jedno z bardziej tajemniczych miejsc w całej Strefie Wykluczenia, stanowiące jednocześnie linię podziału Zony na południe i kontrolowaną przez Monolit oraz Mózgozwęglacz północ. Jak powstawał Radar?

Pod koniec lat 50. ubiegłego wieku, ZSRR rozpoczęło prace nad opracowaniem własnego radaru dalekiego zasięgu. Kilka lat później w niewielkiej wsi na południu Ukrainy zbudowana zostaje nadawcza instalacja naziemna Duga, sąsiadująca z „Obiektem 810”, jak w czasach Związku Radzieckiego nazwano pole antenowe z widocznymi z daleka, dwoma charakterystycznymi masztami. Część odbiorczą systemu wzniesiono prawie 80 km dalej, w niewielkiej wsi Kalinówka. W 1969 roku po licznych testach zapada decyzja o budowie systemu Duga-2 w Czarnobylu.

Główny węzeł sieci radarów

W ten sposób rozpoczęło się tworzenie dwóch kompleksów głównego węzła sieci Duga, oznaczonego jako RŁU-1. Jeden zlokalizowany został około 50 km na północny wschód od elektrowni atomowej, w sąsiedztwie wsi Lubecz. Zabudowania zaplecza technicznego stworzyły tajne miasto Lubecz-1, o którym rzadko kiedy wspomina się w odniesieniu do Strefy Wykluczenia, a szkoda – jego stan na tę chwilę jest lepszy niż wielu budynków w niszczejącej gwałtownie Prypeci.

Mniej więcej 10 km na południe od czarnobylskiej elektrowni stają imponujące maszty radiowe, będące częścią odbiorczą głównego węzła Dugi – potocznie określaną jako Oko Moskwy. Wkrótce powstają liczne teorie spiskowe dotyczące przeznaczenia i możliwości instalacji, a wśród najpopularniejszych wyróżnić można eksperymenty Związku Radzieckiego nad kontrolą umysłu obywateli, próbę kontrolowania pogody i, najmniej zwariowany, system inwigilacji ludności. Tak naprawdę radar jest częścią systemu wczesnego wykrywania, przygotowanego na wypadek wzmożonej aktywności balistycznej na Zachodzie, czyli głównie w Stanach Zjednoczonych. Nieco później do „rodziny” Dugi dołącza zlokalizowany około 2km na południowy zachód od Oka Moskwy obiekt, który zapewne pamiętacie z trzeciej części gry – tyle, że jego lokalizacja jest inna niż w rzeczywistości.

System Duga rozrastał się jeszcze przez kilka lat, jednak promieniowanie jonizujące powstałe w wyniku katastrofy w elektrowni wymusiło wstrzymanie pracy całego głównego węzła, a część sprzętu i personelu wysłana została do prac nad węzłem RŁU-2 w Komsomolsku nad Amurem. Radary w Czarnobylu ostatecznie zakończyły pracę w 1988 roku… ale czy na pewno?

Właśnie ten problem porusza pośrednio fabuła Cienia Czarnobyla, w myśl której instalacja miała ogromne znaczenie w eksperymentach Świadomości-Z. Celem ich badań było głównie studiowanie noosfery, a rozpoczęcie jakichkolwiek działań wymagało podstaw, czyli udowodnienia, że coś takiego jak noosfera naprawdę istnieje.

Czym jest Noosfera?

Nie jest to w żadnym wypadku wymysł studia GSC Game World, tylko rzeczywista koncepcja stworzona m.in. przez Władimira Iwanowicza Wiernadskiego – ukraińsko-rosyjskiego naukowca, założyciela Narodowej Akademii Nauk Ukrainy.

Na początek nazwa: od greckiego „νόος”, co oznacza „głowę”, „umysł” oraz „σφαῖρα”, czyli… no, „sfery”. Noosfera to pojęcie analogiczne do sfer spotykanych na naszej planecie, np. biosfery czy atmosfery. Ta ostatnia to nic innego, jak powłoka z gazów otaczająca ciała niebieskie o masie wystarczającej do utrzymania jej dzięki grawitacji. Ziemia ją ma, masa innych planet także. Noosfera wg Wiernadskiego nie jest tak powszechna, ponieważ występuje tylko na naszej planecie i jest trzecią warstwą kuli ziemskiej, czyli po geosferze (w dużym uproszczeniu: planecie samej w sobie) i tuż po biosferze (w jeszcze większym uproszczeniu: życiu na tej planecie).

Każda warstwa istnieje na poprzedniej i od niej zależy. W geosferze znajdziemy zarówno jądro ziemi, jak i litosferę, w biosferze – życie, w tym także ludzi, które nie mogłoby istnieć bez geosfery. Noosfera miałaby być tuż ponad biosferą i „wisieć“ powyżej podobnie jak wspomniana atmosfera. Tyle, że nie składa się z powietrza potrzebnego nam do życia, a z „produktów” ludzkich umysłów i działań, czyli głównie myśli, informacji, odkryć naukowych oraz wszystkich naszych działań oddziałujących na resztę biosfery i geosferę. To taki duży, teoretyczny superorganizm, zbiorowa świadomość, która w stalkerskim uniwersum została zrealizowana w formie projektu nazwanego Świadomość-Z.

W celu udowodnienia istnienia noosfery, badacze najprawdopodobniej przerobili anteny Dugi tak, by połączyć je z emiterem psionicznym, który stalkerzy nazywają Mózgozwęglaczem. Instalacja została zbudowana na terenie kolejnego, podziemnego laboratorium X, a pieczę nad nim sprawować mieli bojownicy Monolitu, odporni na działanie energii psi.

Ostatni bastion Monolitu

Ukryta pośród gęstwin Martwego Lasu, świetnie ufortyfikowana placówka stanowi ostateczną przeszkodę w drodze do Prypeci. Pracujący bez ustanku emiter skutecznie dzieli terytorium Strefy na względnie spokojne południe i niezbadaną północ, gdzie Świadomość-Z może praktycznie dowolnie kształtować rzeczywistość.

Pierwsza wersja Radaru datowana jest na 27 czerwca 2003 roku. Nie sposób już ustalić kto ją stworzył, ale z dużą dozą prawdopodobieństwa był to Sergiej Karmalski. Budowa lokacji rozpoczęła się od budynków zakładu, na terenie którego stanęło pięć znajomych anten górujących nad okolicą. Na sporym terenie ogrodzonym betonowym płotem znalazło się miejsce dla kilku budynków, suwnicy i zamkniętych jeszcze wtedy tuneli, połączonych z linią kolejową. Ta może, ale wcale nie musi być powiązana z teorią o połączeniu wszystkich podziemnych placówek na terenie Strefy, o której więcej dowiecie się z innych materiałów w tej serii.

Następnie Radar powoli zaczynał zyskiwać ostateczny wygląd – wejściem na lokację stała się kręta droga, na końcu której stanął mały punkt kontrolny, gdzie rezydowali oczywiście bojownicy Monolitu. Miejsce przetrwało w podobnej formie aż do premiery gry. Nieco dalej umieszczono ciężarówkę GAZ Sadko i kilka baraków o niejasnym przeznaczeniu. Tuż za nimi rozpościera się składowisko odpadów podobne do hałd z Wysypiska, ale bardziej uporządkowane. Próżno szukać tutaj lasu znanego z Cienia Czarnobyla.

Układ dróg na lokacji właściwie nie uległ większym zmianom, jednak w tej wersji znajdziemy aż 4 odnogi. Co najmniej dwie z nich, znajdujące się na południowym zachodzie, prowadzą w różne części Martwego Miasta. Ścieżka do zakładu z antenami oraz droga do Prypeci pozostały mniej więcej bez zmian, natomiast w buildzie 1835 wejście do X10, czyli placówki na terenie której zbudowano Mózgozwęglacz, znajduje się poza terenem zakładu – w bunkrze na północy.

Wszystkie powyższe zmiany wprowadzono w okresie do listopada 2003 roku, a następnie Radar został uznany za zakończony. Dopiero w 2005 roku zaczęto wprowadzać dalsze modyfikacje: teren stał się bardziej nierówny, a droga od wejścia na lokację mniej kręta. Pojawiły się wysokie wzgórza wyznaczające granice mapy, z kolei w miejscu składowiska odpadów pojawił się Martwy Las.

(Nie)Czerwony Las

Jeśli chodzi o nomenklaturę, to z jakiegoś powodu przyjęło się, że jest to Czerwony Las, znany z prawdziwej Strefy Wykluczenia. Jego nazwa, jak zapewne wiecie, pochodzi od rudoczerwonego zabarwienia sosen, które po katastrofie wchłonęły potężne dawki promieniowania. Miejsce niedługo potem zostało zrównane z ziemią, jednak prace przerwano, gdy z rozkopanej przez buldożery gleby zaczęły wydostawać się wysokie dawki promieniowania… Przerzedzony, pełen anomalii i mutantów bór na Radarze w dokumentach projektowych nazywany był „Martwym Lasem” i tak też będziemy o nim mówić, bo oficjalne tłumaczenie gry zupełnie ten fakt ignoruje – być może dlatego, że powstawało na bazie wersji angielskiej.

Całą okolicę wypełniono licznymi, silnymi mutantami. Wszechobecna radiacja, promieniowanie psioniczne i anomalie nie ułatwiały przejścia przez las, w centrum którego znalazł się rozbity śmigłowiec Mi-6. Początkowe plany zakładały, że pomimo piętrzących się po drodze trudności, to właśnie przejście tędy będzie łatwiejszym sposobem dotarcia do anten. Z drugiej strony w dokumentach projektowych znajdziemy zapis, w myśl którego przejście przez las wymagało będzie zabicia czarnego Nibypsa – specjalnego egzemplarza mutanta, który miał być lokalnym minibossem. Biorąc pod uwagę jego umiejętności, o których więcej dowiecie się tutaj, mogło to nie być łatwe zadanie…

Do końca 2005 roku uporządkowano drogi, wycinając te prowadzące donikąd lub wyciętych lokacji. W jednym z budynków zakładu znajdowała się niepozorna dziura w podłodze, prowadząca do centrum sterowania Monolitem – o czym moglibyśmy się dowiedzieć po prostu eksplorując lub samodzielnie składając w całość wskazówki ze znajdowanych przez całą grę dokumentów.

Placówkę ostatecznie przeniesiono do podziemi elektrowni atomowej – zarówno Generatory, jak i placówka sterująca Monolitem w tej formie ostatecznie nie znalazły się w grze, więc elektrownia była jedynym miejscem, w którym można było ją ulokować. W tym samym czasie otwarto tunel kolejowy na terenie zakładu, który teraz prowadził do niepozornego wejścia do obiektu oznaczonego jako X10.

Wolisz wideo? Sprawdź nasz kanał: