Laboratorium X10

Podziemia Radaru kryją instalację tajemniczego Mózgozwęglacza, odcinającego dostęp do Prypeci. To kolejne i jednocześnie ostatnie podziemne laboratorium, jakie odwiedzimy w Cieniu Czarnobyla. A jak powstawała i czemu służyć miała sama lokacja?

Jeśli uważnie śledziliście historię lokacji w serii wiecie, że wszystkie znane nam laboratoria klasy X były ze sobą połączone – placówki były częścią różnych programów badawczych, a w pierwszych wersjach gry miała istnieć (lub nawet istniała) sieć tuneli łączących je w jedną, ogromną całość, co usprawniało współpracę jednostek, transport towarów pomiędzy nimi i eliminowało konieczność wynoszenia tajnych informacji poza zabezpieczony teren.

X10, czy też X19, jak określa się je w niektórych wersjach gry (w tym i polskiej, ale będziemy posługiwać się tą oryginalną) także było częścią tego systemu, choć laboratorium powstało nie w celach badawczych, a ochronnych – to tutaj umieszczono ostatni bastion obrony centrum Zony przed stalkerami, siłami rządowymi i najemnikami. Pierwsze zaskoczenie czeka na nas już po wejściu do środka, bo w przeciwieństwie do X18 oraz X16, X10 jest w większości opustoszałe. Nie licząc kilku niespodzianek, jakie spotkają nas podczas penetrowania placówki, wędrówka w ciasnych tunelach zdewastowanego laboratorium będzie o wiele spokojniejszą przeprawą niż poprzednio, ale nie zawsze tak miało być.

Siedziba Nibyludzi

Zaglądając do dokumentów projektowych możemy znaleźć zapis, w myśl którego X10 (lub jakaś jego część) była zamieszkana przez rozumne istoty. Nibyludzie, bo o nich mowa, według pierwszych planów żyli na Wielkich Bagnach, ale często osiedlali się w podziemnych placówkach bliżej centrum Zony. Większość tych istot była całkowicie otępiała i niekiedy zdziczała, ale w X10 mieliśmy spotkać taką, z którą dało się porozmawiać. Odpowiednio zachęcony, mutant dzielił się historią, jaka stała za powstaniem jego – nazwijmy to umownie – gatunku.

Innymi mieszkańcami tego miejsca, jacy pierwotnie mieli stanąć na naszej drodze były Bajuny – zmutowane koty, które według planów z 2005 roku dysponowały umiejętnością nie tyle zmiany kształtu, co wywołania iluzji tej zmiany tak, że gracz postrzegał je zupełnie inaczej. W kwestii gameplayu wyglądałoby to zapewne bardzo podobnie do tego, co zrobiło studio Arkane w Preyu z 2017 roku.

Na końcu krętych korytarzy X10 czeka na nas instalacja sterująca Mózgozwęglaczem. Urządzenie początkowo służyło do prowadzenia eksperymentów związanych z noosferą – dopiero po potwierdzeniu jej istnienia, grupa naukowców odpowiadająca za programy badawcze w całej Zonie zdecydowała się kontynuować prace w tym miejscu; Strefa Wykluczenia, jako miejsce pozbawione ciekawskich oczu i uszu nadawało się do tego celu idealnie. Wkrótce powstał projekt emitera Kajmanowa, czyli niezwykle potężne źródło promieniowania psionicznego, które – wraz z instalacją chłodzącą je – zostało zainstalowane tuż pod antenami Radaru. Tak naprawdę to właśnie emiter stanowił główną oś badań prowadzonych w odwiedzanych przez nas w całej serii laboratoriach: X8 oraz X7 zaangażowane były w rozwój teoretyczny projektu. W X18 obok badań nad wpływem promieniowania psionicznego na żywe organizmy prowadzono produkcję komponentów użytych do budowy instalacji z X10, a w X16 odbywały się testy i montaż anten.

Pilnie strzeżony emiter

Jak wiecie z Cienia Czarnobyla, ludzie wchodzący w skład projektu Świadomość-Z na pewnym etapie postanowili połączyć się bezpośrednio z noosferą, ale nie eliminowało to potrzeby posiadania ciała; z tego względu by je chronić, zapadła decyzja o zamknięciu drogi do centrum Zony dla wszystkich, którzy spróbują dotrzeć dalej niż na Magazyny Wojskowe. Jako, że emiter Kajmanowa spełnił już swoją podstawową rolę, to ogromne anteny rozlewające po okolicy silny promieniowanie psioniczne okazały się do tego celu idealne. Strażnikami tego miejsca, jak wszystkich innych ważnych placówek Świadomości-Z, zostali bojownicy Monolitu.

Stalkerzy próbujący przebić się przez Radar wielokrotnie widzieli, jak ich towarzysze tracą rozum i zaczynają człapać bezwiednie w stronę anten, bełkocząc przypadkowe słowa lub padają nieprzytomni na ziemię, po czym zostają zabrani przez patrole Monolitu. Ci, którzy dali radę wrócić, opowiadali o tajemniczym działaniu Radaru, o dziwnych szeptach i uczuciu ciężkości w głowie, o nieokreślonych, wypalających dziurę w mózgu sugestiach, jakie dręczyły umysł każdego, kto próbował zbliżyć się do anten. Tak narodziła się legenda o Mózgozwęglaczu, czyli dawnym emiterze Kajmanowa, a następnie „zaworze bezpieczeństwa” Świadomości-Z.

Główna sala sterowania instalacją wygląda nadzwyczaj skromnie, a samo urządzenie nie robi tak wielkiego wrażenia, jak centralna sala laboratorium X16. Znajdują się tu jednak zamknięte drzwi, a z dokumentów projektowych można wyłuskać informację o tym, że placówka miała być większa – prawdopodobnie po dotarciu do pomieszczenia sterującego Mózgozwęglaczem musielibyśmy udać się jeszcze dalej, by kontynuować odłączanie go.

Ponadto w pierwszych planach instalacja nigdy nie działała z pełną mocą, ponieważ doprowadziłoby to do przegrzania i awarii – z tego względu okresowo restartowała się, pozwalając w miarę bezproblemowo zbliżyć się do anten na Radarze i wejść do laboratorium. Hełm psioniczny, jaki otrzymywaliśmy od Sacharowa zapewniał ochronę, jednak nie absolutną i Barman w dialogu odnoszącym się do penetracji X10 podkreślał, że im bliżej pełni mocy będą anteny, tym krótszą i słabszą ochronę zapewni nam hełm.

Laboratorium X10 jest jedyną lokacją w trylogii, którą możemy całkowicie pominąć, co daje nam w pewnym stopniu namiastkę tego Stalkera, którego mogliśmy dostać, gdyby GSC zrealizowało swoje pierwsze założenia. Droga z Radaru do Prypeci pozostaje zablokowana do czasu wyłączenia Mózgozwęglacza i teoretycznie nie będziemy w stanie się przedrzeć, jednak zręczne dłonie i zapas medykamentów pozwolą dostać się do miasta bez odwiedzania podziemi, a wtedy… no, to już możecie sprawdzić sobie sami. Zawsze to jakiś powód do powtórzenia sobie Cienia Czarnobyla.

Wolisz wideo? Sprawdź nasz kanał: