Bagna

Siedziba tytułowej frakcji z Czystego Nieba, a jednocześnie południowy kraniec Strefy Wykluczenia. Historia lokacji rozpoczyna się jednak w zupełnie innym czasie rozwoju całej serii, bo niemal na początku prac nad Cieniem Czarnobyla.

Wielkie Bagna czasami nazywane były Zamglonymi, Fantomowymi lub Górnymi – w oryginalnej koncepcji Stalkera można doszukać się dwóch bagnistych poziomów istniejących niezależnie od siebie, ale koncepcje stosunkowo szybko zostały połączone. Cały teren Bagien jest pagórkowatym, w całości zalanym miejscem, a w miarę sprawne poruszanie po nim umożliwiają liczne drewniane mosty, łączące ze sobą co większe wysepki. Droga w centrum lokacji prowadzi w jedną stronę do Martwego Miasta, a w drugą – w bliżej nieokreślonym kierunku.

Bogactwo różnorodności

W najbliższej okolicy znajdziemy kilka wartych odwiedzenia miejsc; począwszy od wejścia na lokację od strony Miasta, są to przede wszystkim zniszczony most, prowadzący do centralnej części lokacji i będący jednocześnie jedyną drogą na wschód. Po południowej stronie znajdziemy trzy budynki w różnym stanie – prawdopodobnie kiedyś służyły okolicznym rybakom. Kolejny stoi bliżej centrum, od północnej strony Bagien.

Na zachodzie znajdziemy szlaban, a tuż za nim kolejny most z zasiekami z drutu kolczastego. Następnie niewielki punkt kontrolny ze stróżówką i wieżą obserwacyjną, której model pochodzi – jak wszystkie wieże w trylogii – z Magazynów Wojskowych. Po lewej stronie pojawił się nieukończony budynek, prawdopodobnie o przeznaczeniu wojskowym, a po drugiej stronie drogi ustawiono niewielkie gospodarstwo na wzór tych, jakie spotkać możemy, ponownie, na przykład na Magazynach Wojskowych. Od początku swojego istnienia aż do premiery w Czystym Niebie Wielkie Bagna miały sporo elementów zapożyczonych właśnie z tamtej lokacji, bo do pewnego stopnia zajmowała się nimi ta sama osoba – Aleksander Pszenicznyj.

Co do wież, to łącznie znajdziemy ich tutaj aż 11. Rozlokowano je głównie wzdłuż drogi biegnącej przez centrum lokacji. Równolegle do niej na południu biegnie rurociąg podobny do tego, jaki znaleźć mogliśmy nad starym Jantarem – być może miała to być jedna instalacja, jako że pierwotne Bagna sąsiadowały z Jantarem. Podobnie jak tam, także na Bagnach istnieć miał niewielki obóz naukowców (nazywany, być może na cześć potocznej nazwy lokacji, „mglistym”), dla których mogliśmy wykonać kilka zadań. Obóz regularnie odwiedzać miał helikopter wojskowy, dostarczając sprzęt i lekarstwa. Głównym kierunkiem badań pozostawało zgłębianie natury fantomów.

Pierwsze plany

Pierwsza wzmianka na temat Wielkich Bagien znajduje się w dokumencie projektowym datowanym na 26 września 2002 roku. Z krótkiego opisu jednego z zadań dowiadujemy się, że lokacja pełna była oparów o działaniu halucynogennym, przez co spontanicznie mieliśmy być atakowani przez fantomowego przeciwnika, tzw. Czarnego Stalkera, którego atak wyzwalał silne wyładowanie anomalnej energii. Był to wróg na tyle groźny, że bez odpowiedniego przygotowania lepiej było trzymać się od niego z daleka. Bardzo prawdopodobne, że przeciwnik miał być niemożliwy do pokonania – w końcu nie istniał naprawdę, a był tylko majakiem, powstałym na skutek działania oparów, więc bylibyśmy zmuszeni do uciekania przed nim do momentu, aż opuścimy Bagna.

Czarny Stalker nie był jedyną zjawą, jaką moglibyśmy tu spotkać – od czasu do czasu lokację nawiedzały duchy dzieci. Przed katastrofą gdzieś w pobliżu znajdowało się przedszkole, którego historię mogliśmy opcjonalnie zgłębić, choć nie było to konieczne do ukończenia przygody. Niedaleko mieściła się też baza „apokaliptycznego” ugrupowania Ostatni Dzień – stalkerów wierzących w to, że świat zbliża się do końca, a Zona będzie rosnąć co najmniej do momentu, w którym pochłonie kilka okolicznych państw. Bardzo możliwe, że halucynogenny gaz wzmagał paranoję członków Ostatniego Dnia, czyniąc ich niezdolnymi do trzeźwej oceny rzeczywistości.

Struktura historii i zawartość fabularna Bagien zmieniała się na przestrzeni lat wraz z ewolucją ich koncepcji. Wiele dokumentów z okresu 2002-2004 wymienia Bagna jako miejsce różnych wydarzeń, wspominając przy tym sporo miejsc lub zadań, które naprzemiennie pojawiały się, to zmieniały formę, to zostały wycinane… Sprawa jest naprawdę pokręcona jak baranie jelita i zgłębianie jej byłoby przesadą nawet dla nas.

W 2003 roku Aleksander Przenicznyj tuż po zakończeniu prac nad opuszczoną bazą wojskową na Magazynach Wojskowych, czyli pod koniec sierpnia, zaczął modelować teren Bagien, którego budowa i testy potrwały do września. Kilka pilnych poprawek poprzedniej lokacji sprawiło, że Bagna zostały porzucone na nieco ponad miesiąc, a pod koniec października teren został ukończony oraz pojawił się pierwszy most, a zaraz za nim mury oporowe, punkt kontrolny i małe koszary – pierwszy „pożyczony” z Radaru, drugie – znowu z Magazynów.

W połowie miesiąca pojawiły się gęste trzciny przy liniach brzegowych, a bliżej końca mapy – słupy energetyczne i tunel. Wieże obserwacyjne obsadzili wojskowi stalkerzy, a w centrum poziomu pojawiły się Dziki i co najmniej jedna Chimera. Niedaleko mostu stanął zdezelowany Moskwicz w wersji cabrio, a także BTR. Bagna zaczęły nabierać konkretnych kształtów. Na tym etapie gdzieś w okolicy miała znajdować się nieduża instalacja emitująca promieniowanie psioniczne, a w jej pojawienie się byli zaangażowani zzombifikowani stalkerzy, jakim udało się zbiec z Prypeci.

Grudzień rozpoczął się od poprawek geometrii oraz ustawiania nowych budynków – w ten sposób powstały szopy rybackie oraz dom Bagiennego Doktora. Nad tunelem pojawiły się ogromne litery – Tuzła, co nawiązuje oczywiście do konfliktu pomiędzy Ukrainą a Rosją o przynależność leżącej w Cieśninie Kerczeńskiej wyspy o tej samej nazwie. Spór trwał niemalże 2 lata i został rozstrzygnięty na korzyść Ukrainy. Do czasu, bo w 2014 roku wyspa została anektowana razem z Krymem. W tym momencie ogólny rys lokacji został zakończony, a Bagna zostały technicznie ponownie podzielone na dwie części: w jednej mieliśmy znaleźć Bagiennego Doktora, a na terenie drugiej rozglądać się na zlecenie Sacharowa za Duchem – we wczesnej wersji scenariusza Duch zgodził się pracować dla naukowców, jednak po otrzymaniu hełmu chroniącego przed oddziaływaniem psi zamiast do X16, ruszył na Bagna i słuch o nim zaginął. Dalsze prace nad poziomem zaplanowano na czas implementacji treści do gry.

Schyłek oryginalnej koncepcji

Ta rozpoczęła się w czerwcu 2004, kiedy to podjęto pierwsze próby wdrożenia A-life, czyli systemu sztucznej inteligencji, która będzie kierować poczynaniami enpecetów oraz mutantów. Przy tej okazji geometria Bagien przeszła mały lifting – punkty kontrolne zyskały nieco więcej szczegółów. Gdzieniegdzie postawiono przerzedzone krzewy i drzewa.

W tym momencie stery przejął na chwilę Aleksiej Sytjanow i w oparciu o treść scenariusza rozpoczął zapełnianie poziomu. Nie zachowała się niestety żadna wersja przejściowa ze zrealizowanym choć częściowo spawnem, ale Sytjanow przygotował na jej podstawie przyszłą mapę poziomu. Niedługo później Aleksander Pszenicznyj opuścił GSC Game World, a do dalszych prac nad poziomem oddelegowany został Siergiej Kurbatow. Z uwagi na zmiany projektowe na innych poziomach, niemal od razu otrzymał zadanie przebudowania Bagien w jak najkrótszym czasie. W ten sposób na południowym wschodzie pojawiła się droga nad Jantar; to tamtędy dostaniemy się na Bagna np. w Lost Alphie, po czym rozegramy wyjątkowo irytujący fragment gry, polegający na walce z patrolującym teren śmigłowcem. W oryginalnym scenariuszu także istniał taki zamysł – dwie maszyny miały okresowo przelatywać nad lokacją, by eliminować na bieżąco kolejne mutanty.

Nowe bagna

W 2005 roku prace nad Wielkimi Bagnami zostały uznane za zakończone. Gdy Kurbatow poinformował o tym resztę studia, lokacja została gruntowanie sprawdzona i niedługo potem… porzucona. Głównym powodem do podjęcia takiego kroku była słaba jakość geometrii, a także zbyt duży recykling obiektów z innych lokacji. Poza tym z uwagi na rozmiary, Bagna obciążały silnik gry oraz nie współpracowały najlepiej z ówczesnymi kartami graficznymi. Ostatnim powodem i gwoździem do trumny stało się to, że lokacja z punktu widzenia rozwoju fabuły była niemalże nieistotna – wpadaliśmy tutaj tylko na chwilę, by zrobić jedną rzecz i pędziliśmy z powrotem nad Jantar. Oczywiście zadania poboczne mogłyby w jakimś stopniu wydłużyć eskplorację, jednak na tym etapie zarówno historia przedszkola, jak i Czarny Stalker, pościg za Duchem oraz tajemniczy emiter psioniczny zostały z gry usunięte. Ostatecznie zdecydowano się więc na inny krok – te zadania, które już zostały zrealizowane przez Sytjanowa w tej czy innej formie, trafiły na inne lokacje. Ciało Ducha przeniesiono do Laboratorium X16 i skorygowano jego historię, a Bagiennego Doktora – do Martwego Miasta, bez dzielenia spotkania na segment odbijania z rąk najemników i odwiedzania jego domu. Jedyną pozostałością po Bagnach są niektóre dialogi, na jakie natrafimy w trakcie gry i w kilku plikach.

W ten sposób powstała i zginęła idea Wielkich Bagien, porzucona aż do czasu wydania Cienia Czarnobyla. Sięgnięto po poziom ponownie dopiero podczas prac nad Czystym Niebem, ale niemal wszystkie prace wykonano od nowa, przez co właściwie trudno rozpoznać w nich poprzednią wersję. Lokacja różni się też znacząco od tego, czego możemy dowiedzieć się na jej temat z dokumentów projektowych:

„Po wyjściu na zewnątrz [bazy] gracz zdaje sobie sprawę, że kiedyś w miejscu bazy Czystego Nieba mieściła się wioska, zalana później przez rzekę, która następnie zamieniła się w bagno. Ściany i dachy wiejskich chałup wystają z grzęzawiska, a poruszać między nimi można się dzięki drewnianym mostom. Na skraju obozu stoi przechylony, na wpół zalany i kompletnie zardzewiały kadłub statku, w którego sterowni zorganizowano punkt obserwacyjny (…)”.

Bagna, tak jak na początku istnienia, dalej są siecią wysepek różnej wielkości, połączonych mostami, jednak teren stał się łatwiejszy w przemierzaniu. Woda jest silnie skażona, a na dodatek pełna anomalii różnego pochodzenia – część z nich jest naprawdę słabo widoczna, toteż warto uważnie planować każdy krok. Jeśli przyjrzycie się nowym Bagnom uważnie, dostrzeżecie kilka małych szczegółów, jak tunel z napisem Tuzła, znajdujący się na północno-zachodnim skraju lokacji czy przerobiony, zawalony most – choć obecna przy nim wcześniej droga ustąpiła miejsca torom kolejowym przecinającym całą lokację i biegnącymi dalej przez Kordon. To tak, jakby nowe Bagna były wschodnią, poszerzoną wersją starych… choć nie są, co zdradza rzeźba terenu widoczna na mapie wiszącej u Lebiediewa, przywódcy frakcji Czyste Niebo – do czego za moment wrócimy.

Nieco na południowy wschód od tunelu znajduje się niewielki, drewniany dom, który prawdopodobnie może zajmować Bagienny Doktor, jednak nigdy go tutaj nie spotkamy. Idąc dalej na południe, natkniemy się na jedną z 3 wież obserwacyjnych. Na północnym-wschodzie i południowym-wschodzie znajdują się dwa gospodarstwa – po zakończeniu wojny z Renegatami to właśnie w jednym z nich spotkamy przewodnika, który zaprowadzi nas do tunelu prowadzącego na Kordon. Na zachód stąd znajduje się kościół pod wezwaniem św. Mikołaja zachowany w całkiem dobrym stanie.

Problematyczna lokalizacja

Niemal w samym centrum lokacji stoi nieduża przepompownia, będąca jednym z najważniejszych posterunków frakcji Czyste Niebo. Widać stąd dobrze całą wschodnią stronę Bagien, na czele z drogą prowadzącą do placu maszynowego, czyli głównej siedziby Renegatów. Z kolei w gęstwinach południowego-zachodu, odgrodzona od świata, znajduje się baza Czystego Nieba – ugrupowanie zajęło dużą, opuszczoną farmę o ogromnym znaczeniu strategicznym: z jednej strony gęste zarośla nie pozwalają zobaczyć jej nawet z dużej wysokości, a z drugiej graniczy z terenem znajdującym się już poza Strefą Wykluczenia. Na północny wschód, w niewielkim gospodarstwie zorganizowano przyczółek, chroniący ścieżkę do bazy.

Jak na improwizowaną placówkę, baza jest całkiem przytulna i dobrze wyposażona. To tutaj spotykamy pierwszego w serii technika, jaki pojawi się także w trzeciej części trylogii, a Czyste Niebo – choć nie dysponuje ogromną siłą ognia – zebrało zaskakująco dużą ilość sprawnego sprzętu, pozwalającego w spokoju prowadzić badania nad istotą Strefy Wykluczenia. Szefem całego przedsięwzięcia był Lebiediew, o którym pogadamy sobie przy innej okazji. Teraz przyjrzyjmy się mapie, wiszącej w jego gabinecie.

Znajdziemy tu nazwy okolicznych wiosek. Są to między innymi Otaszew, Opacziczi, Paryszew i Pljutowiszcze. Według tej mapy, stalkerskie Bagna znajdują się na północ od dwóch pierwszych, ale na południe od dwóch kolejnych. W rzeczywistości wygląda to trochę inaczej bo rzeka, jaką na mapie gry znajdziemy na zachodzie, tak naprawdę płynie na północy. Pljutowiszcze w zasadzie jako jedyne umiejscowiono prawidłowo.

Ta nieistniejąca już wieś znajdowała się około 25 km od elektrowni w Czarnobylu. Nie wiemy, kiedy dokładnie powstała, ale pierwsze wzmianki na jej temat sięgają już końca XIX wieku. W najlepszym okresie mieszkało tu 100 mieszkańców i większość z nich zajmowała się oczywiście rolnictwem. W przeddzień katastrofy populacja Pljutowiszcza wynosiła 77 osób, przesiedlonych następnie do Nowego Opacziczi.

„Stare” Opacziczi znajduje się około 30 km od elektrowni. Wieś podobno ciągle jest zamieszkana, choć oficjalnie została porzucona w 1999 roku. W czasie katastrofy 681 mieszkańców znajdujących się na tym terenie przesiedlono, tak jak ludzi z Pljutowiszcza, do Nowego Opacziczi.

Paryszew był wsią wyjątkowo rozwiniętą; znajdowała się tu zarówno szkoła, jak i blibioteka, duża kaplica i klub dla okolicznych mieszkańców. Badania archeologiczne zdradziły ślady osadnictwa sięgające nawet epoki neolitu. W 1986 wieś liczyła 1046 osób, a kilka dni po katastrofie, 3 maja, została całkowicie ewakuowana, choć oficjalnie wykreślono ją z map dopiero w 1999. Osada leżała tylko 13 km od elektrowni, ale po katastrofie nie odnotowano na jej obszarze silniejszego promieniowania.

Otaszew jeszcze w latach 60. brany był pod uwagę jako możliwa lokalizacja dla planowanej elektrowni jądrowej. Pomysł porzucono, ponieważ – podobnie jak pozostałe wsie – Otaszew leżał na podmokłym terenie, który hipotetycznie mógł zostać zalany podczas powodzi. Elektrownia stanęła więc około 30 km dalej, a ta wioska i jej okolice stały się popularne wśród mieszkańców Kijowa jako idealne miejsce na weekendowy odpoczynek – znajdował się tu zarówno ośrodek „Biały Bocian”, jak i baza myśliwska; rokrocznie dało się tu zebrać również mnóstwo grzybów, a niedaleko stanęła przystań „Wydumka”. Okolica była tak malownicza, że Otaszew doczekał się nawet łatki „Czarnobylskiej Wenecji”.

Wszystkie te wioski, podobnie jak stalkerskie Bagna zmieniały się w trakcie swojego istnienia. Jedne z nich funkcjonują do dziś, choć zdecydowanie gorzej niż przed laty, po innych pozostały tylko stare fotografie i opustoszałe, niszczejące domy, stanowiące ponure świadectwo wydarzeń sprzed lat.

Przez te różnice względem rzeczywistości, umiejscowienie Bagien w realnym świecie byłoby ciężkie, albo wręcz niemożliwe. Na mapie Lebiediewa Pljutowiszcze i Paryszew są kolejno na północny zachód i północny wschód, a Opacziczi i Otaszew – na południowy zachód i południowy wschód. W rzeczywistości wygląda to nieco inaczej.

Na początku lokacja była obiecującym projektem, którego odpowiednia realizacja odrobinę przerosła twórcó Wraz z rezygnacją z Wielkich Bagien, z Cienia Czarnobyla zniknęło wiele wątków pobocznych, które może nie miały wielkiego wpływu na główną oś fabularną, ale stanowiłyby ciekawy element bogatego, stalkerskiego lore. Choć dokumenty z prac nad pierwszą częścią pozostały, w Czystym Niebie nie zdecydowano się wrócić do tych planów, a Bagna – choć posiadały w sobie stare elementy – zbudowano właściwie od zera. To tutaj najemnik Szrama zaczyna swą podróż, która po wielu bojach na trudnym, podmokłym terenie doprowadzi go tam, gdzie idą wszyscy stalkerzy – do centrum Zony.

Wolisz wideo? Sprawdź nasz kanał: