Ostatnio obrodziło nam rocznicami – dziś jest kolejna. Dokładnie dwie dekady temu, 15 grudnia 2000 roku, ostatni działający reaktor został oficjalnie wyłączony.
Budowa Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej rozpoczęła się w latach ’70 ubiegłego wieku, a pierwszy reaktor oddano do użytku 26 września 1977 roku. Kilka lat później, w 1982, doszło tam do drobnej awarii, jednak po naprawie pracował jeszcze ponad dekadę – aż do końca listopada ’96, kiedy to został ostatecznie wyłączony.
Najdłużej sprawny był reaktor numer 3, oddany do użytku na początku grudnia ’81. Jego wyłączenie było dużym wydarzeniem, transmitowanym w telewizji. Ówczesny prezydent Ukrainy, Leonid Kuczma, osobiście nakazał dyrektorowi elektrowni zatrzymanie bloku, co stało się 15 grudnia 2000 roku o 13:17 czasu kijowskiego.
„Aby wywiązać się z decyzji i zobowiązań międzynarodowych Ukrainy, zarządzam przedwczesne wstrzymanie pracy reaktor nr 3 Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej” – mówił wcześniej Kuczma.
Po użyciu klucza awaryjnego AZ-5 (Awaryjna Ochrona 5 kategorii), elektrownia przestała pracować. W tym czasie w pomieszczeniu sterowni przebywało około 100 pracowników – wielu miało łzy w oczach.